Vlaanderen staat voor een enorme renovatie-uitdaging. De helft van de woningen is ouder dan 50 jaar. Velen onder hen zijn niet voldoende geïsoleerd of hebben geen efficiënte verwarmingsinstallatie. De doelstelling is; een energiezuinige woning voor elke Vlaming tegen 2050. Maar dan is er een verdrievoudiging van het aantal jaarlijkse renovaties nodig. Vlaanderen voorziet daartoe, naast premies en begeleiding ook renovatieleningen. Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne (cd&v) vroeg de cijfers op. En die wijzen erop dat er meer dan één tandje moet worden bijgestoken.
Met een CO2-uitstoot van 12 megaton per jaar zijn gebouwen verantwoordelijk voor één vierde van alle Vlaamse broeikasgasemissies. 85 procent van die gebouwen zijn (residentiële) woningen. De helft daarvan is ouder dan 50 jaar. En minder dan 10% voldoet al aan de norm voor 2050; een energiezuinig A-label.
Elk jaar zouden gemiddeld 95.000 woningen grondig gerenoveerd moeten worden. Dat zijn er drie keer zoveel als vandaag. Maar renoveren kost geld. Om van een energieverslindende naar een energiezuinige woning te gaan is al snel 60.000 euro nodig. Vlaanderen voorziet premies tot 50% van de kost voor de laagste inkomens en goedkopen leningen; enerzijds via de bank, anderzijds via de energiehuizen.
Bothuyne: “De Vlaming ‘wil’ investeren in een energiezuinige woning. Dat is ook een goeie keuze. De terugverdientijd is kort, de energiefacturen kunnen zo fors naar beneden, de waarde van de woning stijgt en het is goed voor het klimaat. Maar niet voor iedereen is dit zomaar haalbaar & betaalbaar. Vlaanderen moet dus de renoverende Vlaming bij staan.”
In 2021 en 2022 konden nieuwe eigenaars van een huis of appartement via de bank een renteloos renovatiekrediet afsluiten. De rente die u op het renovatiekrediet betaalde, werd volledig terugbetaald. In die jaren werden 4.201 kredieten afgesloten.
Sinds 2023 werd het renteloos renovatiekrediet hervormd naar een rentesubsidie, waardoor u een korting krijgt op uw rentevoet. Die korting is afhankelijk van hoe energiezuinig u uw woning maakt. Hoe energiezuiniger u de woning renoveert, hoe groter de rentesubsidie. Maximaal kan je 60.000 euro lenen voor wie een huis tot een label A renoveert en dan krijg je een rentesubsidie van 3,5 procent. Wie een huis koopt met epc-label E of F en die naar een label D renoveert, kan maximaal 20.000 euro lenen en krijgt een rentesubsidie van 2 procent. In 2023 konen 2.365 Vlamingen zo’n krediet afsluiten.
“De maatregel loopt echter eind dit jaar af en Minister Demir voorziet geen vervolg, noch de middelen ervoor. Dat kan niet de bedoeling zijn. Missie is om onze woningen zo energiezuinig mogelijk te maken en daarbij zijn goedkope of liefst zelfs renteloze renovatiekredieten via de bank een belangrijke stimulans? Daarom moet de regering zo snel mogelijk aan tafel met de banken om ook na dit jaar een aantrekkelijk systeem uit te werken. ”, geeft Bothuyne aan.
Naast het renovatiekrediet via de bank is er sinds september 2022 ook de MijnVerbouwLening. Een lening van de Vlaamse overheid die via de energiehuizen, in samenwerking met de steden en gemeenten, verstrekt wordt.
In 2022 werden in totaal 1.492 dergelijke leningen toegekend; toen nog renteloos. In 2023 werden er in totaal 9.342 leningen via de MijnVerbouwLening afgesloten. Het totaal geleende bedrag werd zo 359.796.450 euro.
Bothuyne: “Maar veel van deze aanvragen dateren nog van 2022 en begin 2023 toen er nog renteloos lenen mogelijk was. Ondertussen is dit niet meer mogelijk en wordt een rentevoet van 2,75% aangerekend. Wie 60.000 euro leent op 25 jaar, moet nu in totaal 22.722,42 rente betalen. Dit is absurd; vaak zijn de premies die men kan krijgen niet hoger dan dit bedrag. Door terug de rente in te voeren, zorgt de Vlaamse overheid in feite ervoor dat zij die recht hebben op een premie, deze via de rente terugbetalen. Dat kan de bedoeling toch niet zijn?”
Cd&v wil mensen met renovatieplannen voluit ondersteunen. Minstens voor de lagere inkomens moeten renovatieleningen terug volledig renteloos worden. Voor cd&v moeten ook de banken mee in het bad getrokken blijven. De renovatiekredieten via de banken zijn belangrijk en bereiken een grote groep Vlamingen. De banken buiten spel zetten, zal de druk op de MijnVerbouwLening alleen maar doen toenemen. Op dit moment is er daar een gemiddelde doorlooptijd van 5 maanden.
Bothuyne: “Hoewel dit al beter is dan de oorspronkelijke 8 maanden wachttijd, is het duidelijk dat minister Demir ook hier nog een opdracht heeft om één en ander te versnellen. Mensen die offertes aanvragen die 1 maand geldig zijn, kunnen geen half jaar wachten om te beslissen over hun renovaties. Hier kan en moet dus meer dan één tandje bijgestoken worden.“
Sinds midden 2013 kan elke Vlaamse werknemer of zelfstandige beroep doen op loopbaancheques. En ondertussen deden al meer dan 200 000 Vlamingen er beroep op. Vooral vrouwen vinden de weg naar loopbaanbegeleiding. Jongeren, ouderen, kortgeschoolden en mannen maken het minst gebruik van loopbaanbegeleiding. Dat blijkt uit cijfers van Vlaams volksvertegenwoordiger Robrecht Bothuyne (CD&V).
Tijdens de energiecrisis was het alle hens aan dek om de kosten onder controle te houden. Dat was zo bij gezinnen, maar zeker ook bij lokale besturen. De steden en gemeenten werden plots geconfronteerd met oplopende kosten allerhande, waaronder een uit de pan swingende energiefactuur. Slokop daarin was de openbare verlichting, niet onlogisch; er staan langs Vlaamse wegen bijna 1,2 miljoen straatlampen.